Historia pisma i jego rodzaje

Poniżej przedstawiam krótką historię pisma. Opracowanie to ma pomóc głównie gimnazjalistom. Pismo pojawia się ok. 3500 lat przed Chrystusem i jest to cezura między pre(pra)historią a starożytnością…

[titled_color_box title=”Pismo klinowe”] Pismo klinowe (Sumerowie, Mezopotamia, Babilonia) – Pismo to stworzyli Sumerowie w Mezopotamii ok 3500 lat p.n.e. Jest to najprawdopodobniej najstarsze pismo świata. Początkowo klinowe pismo sumeryjskie było pismem piktograficznym (obrazkowym), z czasem obrazki-znaki zaczęły oznaczać również sylaby.

Charakterystyczny kształt znaków, tzw. kliny, wiąże się z materiałem pisarskim (gliniane tabliczki, na których w miękkim materiale trzcinowym rylcem wyciskano znaki od lewej ku prawej). System sumeryjski przejęły inne ludy zachodniej Azji, np. Babilończycy, Asyryjczycy.

[button link=”http://www.andrzejgrych.pl/pismo-klinowe/”]Zobacz zdjęcia[/button][/titled_color_box]

[titled_color_box title=”Pismo egipskie”] Pismo egipskie (Egipcjanie, Egipt) – pismo ideograficzno-spółgłoskowe (upraszczając – obrazkowe), stworzone w starożytnym Egipcie. Pierwsze zapisy ok. 3000 p.n.e. Trzy rodzaje znaków: ideogramy – znaki graficzne całych wyrazów, fonogramy – znaki graficzne dźwięków oraz determinantywy – końcowe znaki zapisanego wyrazu. Pismo zapisywano od prawej do lewej lub od góry do dołu. Pismo egipskie występuje w 3 postaciach:

1) hieroglificzne (hieroglify), „święte” – ryte w kamieniu,
2) hieratyczne, „pismo kapłańskie, uroczyste” (uproszczone hieroglify) używane do pisania na drewnie i papirusie,
3) demotyczne, „ludowe”, używane do szybkiego zapisu m.in. na papirusie.

[button link=”http://www.andrzejgrych.pl/hieroglify/”]Zobacz zdjęcia[/button][/titled_color_box]

[titled_color_box title=”Pismo fenickie”] Pismo fenickie (Fenicjanie, Fenicja) – pierwsze na świecie pismo alfabetyczne, wykształcone w Fenicji około 1200 r. p.n.e. Składał się z 22 liter alfabetu (spółgłoski – brak samogłosek). Dzięki którym można było zapisywać cale zdania w ich języku. Dzięki temu pismo fenickie nie opierało się na trudnym piśmie obrazkowym (jak np. sumeryjskie pismo klinowe czy egipskie hieroglify). [/titled_color_box]

[titled_color_box title=”Pismo greckie”] Pismo greckie (Grecy, Hellenowie, Grecja, Hellada) jest pismem alfabetycznym służącym do zapisu języka greckiego i języków kilku ludów znajdujących się pod wpływem kultury greckiej. We wczesnej starożytności istniało wiele form alfabetu greckiego.

Początkowo pismo greckie zapisywano od prawej do lewej, jak pisma semickie. Następnie rozpowszechnił się system, w którym pisano przemiennie od prawej do lewej i od lewej do prawej, w Atenach już od ok. 550 p.n.e. pisano od lewej do prawej.

Grecka wspólnota objęła swym zasięgiem wschodnią część cesarstwa rzymskiego i stała się drugim językiem urzędowym cesarstwa rzymskiego. Język ten stał się podstawą języka używanego w cesarstwie bizantyjskim (wschodniorzymskim).

Język grecki miał ogromny wpływ na kształtowanie się łaciny, szczególnie w dziedzinie nauki, filozofii i sztuki. Taki sam wpływ ma dzisiaj na współczesne języki nie tylko europejskie.

[button link=”http://www.andrzejgrych.pl/pismo-greckie/”]Zobacz zdjęcia[/button][/titled_color_box]

[titled_color_box title=”Pismo łacińskie”] Pismo łacińskie (Rzymianie, imperium rzymskie) oparte o alfabet łaciński, czyli system znaków służących dziś do zapisu większości języków europejskich oraz wielu innych. Jest najbardziej rozpowszechnionym alfabetem na świecie – posługuje się nim ok. 35% ludności (w tym Polacy).

Alfabet łaciński składał się z 21 znaków: A B C D E F G H I K L M N O P Q R S T V X

i używany był w imperium rzymskim. Wraz z upadkiem jego zachodniej części – zarówno łacinę, pismo jak i alfabet przejęli barbarzyńcy. Polska za panowania Mieszka I przyjmując chrześcijaństwo z Rzymu (katolicyzm) przyjęła kulturę zachodnią, rzymską, łacińską. Do Polski przybyli głównie z Niemiec i Czech duchowni mówiący i piszący po łacinie. Dlatego dziś jak cała Europa zachodnia używamy alfabetu łacińskiego (wzbogaconego o znaki narodowe, np. ć, ś, ź, itd.). Gdyby Mieszko I, tak jak sąsiednia Ruś kijowska przyjął chrześcijaństwo z Konstantynopola, dziś pisalibyśmy alfabetem greckim lub jakąś jego odmianą – tak jak Rosjanie. Przykład pisma i języka łacińskiego:
In nomine Patris, et Filii, et Spiritus Sancti. Amen. (Znak krzyża)

[button link=”http://www.andrzejgrych.pl/pismo-lacinskie/”]Zobacz zdjęcia[/button][/titled_color_box]