określanie wieków


Era – okres zapoczątkowany jakimś ważnym wydarzeniem (rzeczywistym lub legendarnym), który stanowi podstawę rachuby lat w kalendarzu. Najbardziej znane to era chrześcijańska (od narodzin Chrystusa), rzymska (od założenia miasta), muzułmańska (od ucieczki Mahometa z Mekki do Medyny/hidżra)

Obrazek wyżej przedstawia tzw. „oś czasu”.
n.e. – naszej ery (czyli po narodzeniu Chrystusa)
p.n.e. – przed naszą erą (czyli przed narodzeniem Chrystusa)
Pamiętajcie !!!
1. Wieki zapisujemy cyframi rzymskimi a NIE arabskimi (np. XVIII w. a NIE – 18 w.)
2. Jeśli wydarzenie ma miejsce po narodzeniu Chrystusa nie dodajemy skrótu – n.e. – nie jest to błędem, ale nie ma takiej potrzeby. Jeśli wydarzenie ma miejsce przed narodzeniem Chrystusa KONIECZNIE dodajemy – p.n.e.
3. wiek – to 100 lat (millenium 1000 lat).
Tabela:
od narodzin Chrystusa do 100 roku I wiek (w.)
od 101 r. do 200 r. II w.
(…)
od 901 r. – 1000 r. X w.
od 1001 r. – 1100 r. XI w.
(…)
od 1701 r. – 1800 r. XVIII w.
od 1801 r. – 1900 r. XIX w.
od 1901 r. – 2000 r. XX w.
od 2001 r. – 2100 r. XXI w.
Przykłady:
1 r. – I w.
100 r. – I w. i wszystko pomiędzy 1 r. a 100 r. (np. 1 r., 2 r., 10 r., 58 r., 99 r., 100 r.) to też I wiek – wszystko co mieści się w danej setce (wieku), np. 1558 r. mieści się w szesnastej setce (przedział 1501 r.- 1600 r.) więc jest to XVI wiek.
101 r. – II w.
200 r. – II w.
201 r. – III w.
1410 r. – XV w.
1999 r. – XX w.
2000 r. – XX w.
2001 r. – XXI w.
2012 r. – XXI w.
W przypadku wydarzeń przed narodzeniem Chrystusa wieki ustalamy identycznie. Pamiętamy by dodać p.n.e.
476 r. p.n.e. – V w. p.n.e.
1 r. p.n.e. – I w. p.n.e.
100 r. p.n.e. – I w. p.n.e.
201 r. p.n.e. – III w. p.n.e.
753 r. p.n.e. – VIII w. p.n.e.
404 r. p.n.e. – V w. p.n.e.
Wiek to sto lat, które możemy dzielić na połowy
w n.e.
1-50 wszystko w tym przedziale to I połowa
51-100 wszystko w tym przedziale to II połowa
p.n.e. (jest odwrotnie niż w n.e.)
100 p.n.e. – 51 p.n.e. wszystko w tym przedziale to I połowa
50 p.n.e. – 1 p.n.e. wszystko w tym przedziale to II połowa
np.
1-50 I połowa I wieku
51-100 II poł. I w.
101-150 I poł. II w.
151-200 II poł. II w.
1012 I poł. XI w.
1077 II poł. XI w.
2000 II poł. XX w.
100 r. p.n.e. – 51 r. p.n.e. I połowa I w. p.n.e.
50 r. p.n.e. – 1 r. p.n.e. II połowa I w. p.n.er.
100 r. p.n.e. I poł. I w. p.n.e. (zauważ, że jest to pierwszy rok I w. p.n.e. a w n.e. byłby ostatnim)
1 r. p.n.e. II poł. I w. p.n.e. (zauważ, że jest to ostatni rok I w. p.n.e. a w n.e. byłby pierwszym)
2000 r. p.n.e. I poł. XX w. p.n.e.
1077 r. p.n.e. I poł. XI w. p.n.e.
1012 r. p.n.e. II poł. XI w. p.n.e.
300 r. p.n.e. I poł. III w. p.n.e.
499 r. p.n.e. I poł. V w. p.n.e.
401 r. p.n.e. II poł. V w. p.n.e.
451 r. p.n.e. I poł. V w. p.n.e.
450 r. p.n.e. II. poł. p.n.e.
UWAGA !!! PUŁAPKA Czas przed narodzeniem Chrystusa odliczamy jak gdyby „od tyłu”, czyli rok 776 p.n.e. miał miejsce wcześniej niż np. rok 333 p.n.e. W przypadku n.e. (wydarzeń po narodzeniu Chr.) 333 r. jest wcześniejszy niż 776 r. Dlatego:
333 r. – I połowa (poł.) IV wieku
333 r. p.n.e. – II połowa IV wieku p.n.e.
776 r. – II poł. VIII w.
776 r. p.n.e. – I poł. VIII w. p.n.e.
Jeśli nadal nie możesz tego pojąć logicznie zapamiętaj, że 1410 r. to I połowa XV w. (bo mieści się w przedziale 1401 r. do 1450 r.) – a p.n.e. jest odwrotnie: 1410 r. p.n.e. to II połowa XV w. p.n.e.
Obliczanie typu ile lat… (piszę to w 2012 !!!)

…temu miała miejsce bitwa pod Grunwaldem? (1410 r.)
– odpowiedź: 602 lata temu, bo 2012-1410=602
…temu rozegrano pierwsze igrzyska olimpijskie? (776 r. p.n.e.)
– odpowiedź: 2787 lat temu, bo 2012+776-1=2787
…minęło między III rozbiorem Polski (1795 r.) a odzyskaniem przez nią pełnej niepodległości (1918 r.)
– odpowiedź: pod zaborami upłynęły 123 lata, bo 1918-1795=123
…minęło między pierwszą olimpiadą (776 r. p.n.e.) a założeniem miasta Rzym (753 r. p.n.e.)
– odpowiedź: 23 lata, bo 776-753=23
…minęło między założeniem miasta Rzym (753 r. p.n.e.) a upadkiem miasta jako stolicy imperium (476 r.)
– odpowiedź: 1228 lat, bo 753+476-1= 1228
UWAGA !!! Przy obliczaniu upływu czasu między wydarzeniem z naszej ery a wydarzeniem, które miało miejsce p.n.e. zawsze odejmujemy jeden (gdyż nie ma roku zerowego !!!).
Print Friendly and PDF